Unie van Utrecht: de ondertekening (startpunt fietstocht)
Domplein
Unie van Utrecht: de ondertekening (startpunt fietstocht)
Domplein, Utrecht
'Welkom allemaal op het Domplein. Misschien is mijn standbeeld je al wel eens opgevallen, of zie je mij nu pas voor het eerst? Ik sta hier natuurlijk niet voor niets! Mijn oudere broer Willem kennen jullie allemaal, maar ik stel mijzelf graag aan jullie voor. Mijn naam is Jan van Nassau en de reden waarom ik hier midden op het Domplein sta, heeft te maken met dat wat ik hier in mijn rechterhand vasthoud, het traktaat 'de Unie van Utrecht'. Bijna vierhonderdvijftig jaar geleden werd de Unie van Utrecht ondertekend in de Kapittelzaal van het gebouw dat achter mij staat. De Unie betekent een belangrijke samenwerking tussen opstandige Nederlandse gewesten in de strijd tegen de Spanjaarden en het kondigt het Nederland aan zoals we dat nu kennen. We bevinden ons op dit moment aan het begin van wat later bekend zal staan als de Tachtigjarige Oorlog. Een roerige periode waar niet alleen de Utrechters tegenover de Spanjaarden komen te staan, maar ook de protestanten tegenover de katholieken. Tijdens deze fietstocht door de provincie zal het verhaal van de Unie van Utrecht worden verteld door mijn tijdsgenoten, die je graag rondleiden in hun woonplaats en vertellen over de gebeurtenissen die er speelden tijdens de Tachtigjarige Oorlog.’
Op 23 januari 1579 werd de Unie van Utrecht getekend, hier in de kapittelzaal van de Domkerk. Tegenwoordig is dit de aula van het Academiegebouw. Midden op het Domplein vind je de initiatiefnemer van de Unie van Utrecht: Jan van Nassau, de jongere broer van Willem van Oranje. Hij ondertekende als eerste de overeenkomst tussen de noordelijke gewesten en een aantal steden die zich gezamenlijk verzetten tegen de Spaanse bezetting. Het verdrag was in de eerste plaats een militair verbond tussen opstandige Nederlandse gewesten. Samen legden zij een aantal belangrijke dingen vast op het vlak van defensie, belasting en vrijheid van godsdienst. De samenwerking mondde uiteindelijk uit in de vorming van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en zelfs in het ontstaan van Nederland zoals we het nu kennen. Toch duurde het nog even voordat er gesproken kon worden van vrede. De Unie van Utrecht was dan wel ondertekend, maar de Tachtigjarige Oorlog bleek nog niet ten einde.
