Oud Roomsch Katholieke Aalmoezenierskamer (ORKA)

Mariahoek 16-17

Oud Roomsch Katholieke Aalmoezenierskamer (ORKA)
De Regentenkamer in de Oud Roomsch Katholieke Aalmoezenierskamersource: Het Utrechts Archief, catalogusnummer 63540. Fotodienst GAU

Oud Roomsch Katholieke Aalmoezenierskamer (ORKA)

Mariahoek 16-17

Deze Aalmoezenierskamer werd in 1674 opgericht. Na de Reformatie werd een groot deel van de Nederlanden protestants. De Gereformeerde Diaconie in Utrecht wilde geen armenzorg bieden aan katholieken en daarom werd de ORKA opgericht. Een katholieke geestelijke die zorg draagt voor wie het nodig heeft (fysiek en mentaal) droeg de naam aalmoezenier. De Aalmoezenierskamer bevond zich in één van de claustrale huizen van de Mariakerk, samen met een weeshuis en bejaardenhuis. Het bejaardenhuis is in 1974 gesloten, maar de ORKA bestaat in moderne vorm nog steeds. De mooie Regentenkamer in dit pand wordt nog maandelijks gebruikt. Daar komt nu het college van regenten, bestaande uit vijf bestuursleden, bijeen om de aanvragen, beleid en praktische zaken rondom ORKA te bespreken en zo het fonds te besturen.

readMore

Elke regent had een bepaalde wijk onder zijn hoede, waar hij de gezinnen bezocht en toezicht hield, onder andere op de medische zorg. ORKA verstrekte dagelijkse benodigdheden zoals turf (brandstof), etenswaren, kleding en klompen. Ook verstrekten ze uitkeringen voor zaken als begrafenissen, opleidingen of het opstarten van een bedrijf. Alleenstaande moeders konden ook op steun rekenen. Daarbij was er wel sprake van een neerbuigende houding: wie beroep deed op de Aalmoezenierskamer moest dat heel nederig en dankbaar doen. 

Naast deze Aalmoezenierskamer kende Utrecht ook nog een aantal gasthuizen. De gasthuizen werden gesticht door rijke burgers, die een deel van hun geld aan de armen wilden besteden uit christenplicht en medelijden. Twee van deze gasthuizen in Utrecht waren bestemd voor zieken: het Catharijnegasthuis en het Leeuwenberghgasthuis. Andere gasthuizen waren bedoeld voor het opvangen van daklozen en armen van buiten de stad (bannelingen, pelgrims, zwervers) 's nachts op te vangen. 
Een aantal van deze gasthuizen kun je vinden op deze route, of op de kaart van de Time Machine.

exploreArea