Janskerkhof

De Janskerk was een van de vier romaanse kapittelkerken die rond de Domkerk waren gebouwd. De Janskerk werd evenals de Pieterskerk in het midden van de elfde eeuw gesticht door bisschop Bernold. Beide kerken hadden twee torens aan de westzijde. De Janskerk had ook aan deze kant van de kerk een koor dat voor openbare diensten was bestemd. Het oostkoor, waar het hoofdaltaar stond, was alleen toegankelijk voor de kanunniken van het kapittel van St. Jan. De noordelijke van de twee torens was in de veertiende eeuw al bouwvallig geworden en ingestort waarna ook het westkoor werd afgebroken. De contouren van dit koor zijn in het plaveisel van het Janskerkhof terug te vinden.

De tornado die in 1674 zoveel schade aanrichtte in Utrecht ging ook aan de Janskerk niet voorbij. Het westelijk deel van de kerk met de enig overgebleven toren raakte ernstig beschadigd en werd enige jaren later voor afbraak verkocht. In 1682 kreeg de Janskerk een nieuwe westgevel volgens de bouwstijl van die tijd. Die is op het schilderij te zien. Het middenschip heeft een groot boogvenster boven een classicistische omlijsting van de toegangsdeur. Boven het raam is op een gevelsteen de datering ‘Anno 1682’ aangebracht. Ten noorden van de kerk (links op het schilderij) is een gedeelte te zien van de voorgevel van het wachthuis van de Hoofdwacht dat kort na de bouw van de westgevel was voltooid. Dit kwam in de plaats van de oude Antoniuskapel waar de schutterij voorheen onderdak had gevonden. Boven de ingang is een reliëf aangebracht met het wapen van de provincie Utrecht, omgeven door wapentuig.

De Statenkamer (rechts op het schilderij) was de naam van een van de weinige overgebleven gebouwen van het vroegere Minrebroederklooster dat na de reformatie was opgeheven. In de voormalige refter vergaderden van 1581 tot 1795 de Staten van Utrecht. De Statenkamer heeft een rijk gebeeldhouwde poortomlijsting, uitgevoerd naar een ontwerp van Frederick van Lobbrecht uit 1643, met een soortgelijk wapen als op de gevel van de Hoofdwacht prijkt. Het bij de Statenkamer behorende terrein is links van de trap afgesloten met een muur van rode baksteen waartegen een wachthuisje staat. Er hangt ook een publicatiebord waarop bepalingen van de Staten van Utrecht openbaar zijn gemaakt. De huizen op de achtergrond zijn in gewijzigde vorm nog aanwezig en onder meer in gebruik als horecagelegenheden. Daarboven rijst de Domtoren op.