Hoofdkantoor van de NSB

Maliebaan 35

Hoofdkantoor van de NSB
Toeschouwers geven de Hitlergroet aan Mussert op het balkon van het hoofdkantoor van de NSB, ter ere van zijn verjaardag.source: Afkomstig uit Het Utrechts Archief (nr. 502574)

Hoofdkantoor van de NSB

Maliebaan 35

Dit was het hoofdkantoor van de NSB, niet voor niets in Utrecht. Anton Mussert, leider van de NSB, hield hier ook kantoor. Utrecht werd ook wel de NSB-hoofdstad van Nederland genoemd tijdens de Tweede Wereldoorlog. NSB-aanhangers noemden Utrecht ook wel de 'Stad der Beweging'. Op de Maliebaan zaten ook andere organisaties die verbonden waren aan de NSB, zoals NSB-blad Volk en Vaderland, de Weerbaarheidsafdeling (WA) en de Winterhulp. Op de Maliebaan werden regelmatig marsen gehouden door NSB'ers in uniform en Mussert liet zich graag toejuichen op het balkon van nummer 35, zoals te zien is op de afbeelding. De NSB verbond zich dus graag aan Utrecht, maar was dat wel wederzijds? Tijdens de verkiezingen van 1935 behaalde de NSB in Utrecht maar liefst 10,3% van de stemmen, het landelijk gemiddelde dat jaar was 8%. De kiezers kwamen vooral uit de betere wijken Oog in Al, Tuinwijk en Wilhelminapark. Na dit jaar daalde de populariteit van de NSB, onder andere door kritiek van de katholieke kerk en concurrentie van andere politieke partijen, Nederland had tenslotte nog altijd een zeer verzuilde samenleving. Na de Duitse inval in 1940 beleefde de NSB weer een opleving in het aantal leden. Eén van die nieuwe leden was collaborateur Jan Smorenburg, je kunt zijn verhaal hieronder lezen.

Maar niet alleen de NSB had haar oog laten vallen op de mooie, statige huizen aan de Maliebaan, er zaten ook veel Duitse kantoren, onder andere van de Wehrmacht en de Sicherheitspolizei. De Maliebaan was een bolwerk van de bezetter geworden.

exploreArea