De Kanaalstraat in Lombok

Lombok is een van de eerste Utrechtse wijken die buiten het oude centrum zijn gebouwd. De wijk had toen nog geen naam, maar er was al wel een Lombokstraat, en gaandeweg werd dat de naam voor de hele wijk.

Lombok is ook de naam van een Indonesisch eiland in de Indische Oceaan. Toen de wijk werd gebouwd, aan het eind van de negentiende eeuw, was het eiland nog onderdeel van Nederlands-Indië. De straatnamen in Lombok herinneren aan de koloniale geschiedenis van Nederland. Het was een periode waarop we lang trots waren, maar inmiddels schamen we ons ervoor. Bij het in bezit nemen en in bezit houden van de koloniën vielen in de loop van de tijd honderdduizenden onschuldige slachtoffers.

Lombok was een echte arbeiderswijk. Veel mannen vonden werk in de bedrijven aan het Merwedekanaal. Van die industrie is nu weinig meer over. In de jaren zestig had Nederland een tekort aan arbeiders voor zwaar en vuil werk en werden er mensen uit het buitenland aangetrokken – met name Turken en Marokkanen. Ze kwamen te wonen in wijken als Lombok,
waar de huizen betaalbaar waren.

Met hun komst kwam ook de islam naar Lombok. In 2015 werd op de kop van Lombok de grootste moskee van Nederland gebouwd: de Ulu Camii, Turks voor ‘grote moskee’. Het is de enige moskee in Nederland die een plein heeft, net zoals veel kerken. De twee torenhoge minaretten zijn van veraf zichtbaar. ‘s Avonds worden ze van binnenuit verlicht. Op bijzonde- re dagen krijgen ze een ander kleurtje, zoals op Koningsdag. Dan kleuren ze... oranje.

Tekst: Mathijs Meinderts