Gevelplaquette van Wilhelm Conrad Röntgen
Schalkwijkstraat 56A
Gevelplaquette van Wilhelm Conrad Röntgen
Schalkwijkstraat 56A, Utrecht
De Duits-Nederlandse Wilhelm Conrad Röntgen (1836-1923) verbleef enkele jaren in dit huis bij het gezin van scheikundeprofessor Jan Willem Gunning. Hij wilde zonder diploma toegelaten worden tot de studie Natuurkunde aan de Universiteit Utrecht. Dit mislukte, omdat hij de klassieke talen onvoldoende beheerste. Röntgen mocht wel als toehoorder (extraneus) op de universiteit aanwezig zijn. Zo volgde hij colleges in geometrie (meetkunde), stereometrie (ruimtemeetkunde), fysica (natuurkunde), zoölogie (dierkunde) en botanie (plantkunde). Uiteindelijk studeerde Röntgen in Zurich werktuigbouwkunde van 1865 tot 1868, daar werd hij wel zonder diploma toegelaten. Hij promoveerde er in 1869 en werd hoogleraar Natuurkunde aan verschillende universiteiten (Stuttgart, Straatsburg, Gießen, Würzburg en München). In 1901 ontving Röntgen de Nobelprijs voor Natuurkunde voor het ontdekken van röntgenstraling. Röntgen weigerde patent te nemen op zijn ontdekking, zodat die vrij gebruikt kon worden en wilde eigenlijk ook niet dat de 'X-stralen' naar hem vernoemd zouden worden. In de Duitse en Nederlandse taal heeft hij hierin gefaald. Maar in het Frans en Engels heet röntgenstraling 'x-straling'. Röntgen stierf op 77-jarige leeftijd aan darmkanker. Zijn archief met al zijn wetenschappelijke en persoonlijke aantekeningen werden vervolgens vernietigd, zoals in zijn testament stond opgedragen.
Wist je dat?
- Röntgen de allereerste röntgenfoto al in 1895 nam? Het was een foto van de hand van zijn vrouw.
- In het Teylers Museum in Haarlem in 2019 een set van zulke eerste foto's werd ontdekt? De foto's waren onderdeel van de nalatenschap van de Nederlandse natuurkundige en Nobelprijswinnaar Hendrik Lorentz.